(binhthuan.gov.vn) Bệnh Dại là một bệnh
truyền nhiễm nguy hiểm do virus dại gây ra. Bệnh lây
truyền sang người qua vết cắn, vết cào của động vật
bị mắc bệnh dại như chó, mèo… Hiện nay, chưa có
thuốc điều trị đặc hiệu bệnh Dại.
Theo thống kê của Bộ Y tế, giai đoạn
từ năm 2019-2023 cả nước ghi nhận 375 ca tử vong do bệnh
Dại. Trong năm 2023, cả nước ghi nhận 82 ca tử vong, tăng
12 ca so với năm 2022. Tại tỉnh Bình Thuận, trong năm 2023
đã ghi nhận 04 ca tử vong do bệnh Dại, tăng 01 ca so với
năm 2022. Số ca mắc tại các huyện: Tuy Phong (01 ca); Bắc
Bình (01 ca); Hàm Tân (01 ca) và thị xã La Gi (01 ca).
Bệnh Dại là bệnh viêm não tủy cấp
tính do virus dại lây truyền từ động vật sang người.
Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, người đã bị bệnh
dại gần như tử vong 100%. Bệnh thường tăng cao vào
mùa nắng nóng, gặp ở mọi lứa tuổi và hầu hết các
trường hợp tử vong đều do không tiêm vắc xin. Mặc dù
đây là căn bệnh nguy hiểm, tuy nhiên, nhiều người vẫn
còn lơ là, chưa hiểu rõ về bệnh dại nên rất chủ
quan hoặc điều trị sai cách gây nguy hiểm đến mạng.
Đầu tháng 02/2024, tỉnh Bình Thuận đã
ghi nhận 01 trường hợp tử vong do nghi bệnh dại tại
Hàm Tân. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, bệnh
nhân (nữ, 04 tuổi, sống tại thôn Phò Trì, xã Tân Thắng,
huyện Hàm Tân) bị con chó nhỏ của nhà hàng xóm cắn
nhiều nhát sâu vào vùng mặt, trán, quanh mắt, gò má
khoảng 08-09 vết vào ngày 07/02/2024. Vết cắn sâu, gần
khu vực thần kinh trung ương, tuy nhiên người nhà lại
đưa bé đi điều trị bằng phương pháp của truyền
thống, không xử lý vết thương bằng xà phòng, không đi
tiêm phòng vắc xin dại, huyết thanh kháng dại.
Sau 07 ngày bị chó cắn, bệnh nhân lừ
đừ, nôn ói được đưa đến Bệnh viện Đa khoa khu vực
La Gi và chuyển vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành
phố Hồ Chí Minh, với chẩn đoán bệnh Dại. Sau khi được
các bác sĩ tư vấn, gia đình đưa bệnh nhân về nhà và
tử vong vào ngày 15/2/2024. Về tình trạng con vật, sau
khi cắn bệnh nhân, con vật có dấu hiệu hung dữ cắn
các con chó khác, chảy nước bọt.
Ngay sau khi ghi nhận trường hợp nêu trên,
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, đơn vị đã
thông báo ổ dịch lây truyền từ động vật sang người
cho Cục thú Y tỉnh phối hợp điều tra, giám sát. Đồng
thời chỉ đạo Trung tâm Y tế Hàm Tân, Phòng khám Đa
khoa khu vực Tân Thắng tiến hành điều tra, giám sát ca
dại, gia đình bệnh nhân và người thân trong gia đình
bệnh nhân; tổ chức tuyên truyền vận động người nhà
bị chó dại cào, cắn đi tiêm ngừa vắc xin phòng dại;
tư vấn điều trị dự phòng bệnh dại đối với
những người tiếp xúc có vết thương hở hoặc
niêm mạc bị phơi nhiễm với nước bọt của bệnh
nhân.
Bệnh Dại là một bệnh rất nguy hiểm và
không có thuốc đặc trị. Cách duy nhất để ngăn ngừa
bệnh Dại chính là tiêm vắc xin phòng Dại. Việc tiêm
vắc xin phòng Dại hoàn toàn không gây hại đến sức
khỏe bởi vì loại vắc xin này được sản xuất và phát
triển từ virus gây bệnh Dại đã chết, do đó hoàn toàn
không có khả năng gây bệnh dại, không gây mất trí nhớ
hoặc các vấn đề về thần kinh như lời một số thông
tin lan truyền không chính xác.
Tuy nhiên, cũng giống như cơ chế hoạt
động của bất kỳ loại thuốc và vắc xin phòng bệnh
nào, khi vắc xin tiêm vào cơ thể, đều có khả năng xảy
ra các phản ứng nhẹ. Đây là những dấu hiệu cho biết
rằng cơ thể đang phản ứng lại kích thích của vắc
xin, tạo ra kháng thể chống lại hoạt động của virus
gây bệnh Dại. Một số phản ứng thường gặp sau khi
tiêm vắc xin phòng Dại là: đau nhức, sưng hoặc ngứa
nơi tiêm thuốc, nhức đầu, buồn nôn, đau bụng, đau cơ,
chóng mặt, nổi mề đay, đau khớp, sốt.
Ngành Y tế khuyến cáo, khi đã bị chó,
mèo cắn, nếu không biết con vật có bị dại hay không,
động thái đầu tiên bắt buộc là phải rửa vết thương
đúng cách. Không tác động bàn tay vào vết thương, chỉ
dội vết thương, cho xà phòng vào vết thương và xối
rửa sạch thì virus dại sẽ trôi bớt đi và việc này
cần phải làm càng sớm, càng tốt. Sau đó, đưa người
bị chó, mèo cắn đến ngay các cơ sở y tế hoặc các
điểm tiêm phòng vắc xin phòng Dại gần nhất để được
các bác sĩ, nhân viên y tế khám, tư vấn và tiêm phòng
Dại kịp thời cho từng trường hợp. Chỉ có tiêm phòng
vắc xin và huyết thanh kháng dại mới ngăn ngừa không bị
bệnh dại.
Ngoài ra, để phòng chống bệnh Dại lây
truyền sang người, nếu nuôi chó, mèo cần thực hiện
tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại
hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y. Không thả rông
chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm; không
đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo. Khi phát hiện chó, mèo
bị bệnh dại, nghi dại tuyệt đối không tiếp xúc để
hạn chế sự lây nhiễm virus dại sang người đồng thời
báo cáo ngay cho chính quyền, y tế, thú y xã/phường để
có biện xử lý ngay con vật bị dại và những con vật
đang sống tại đó./.
Hữu Tri